Risk Değerlendirmesi

Risk Değerlendirmesi

Risk Analizi ve Değerlendirmesi

İşyerlerinde risk değerlendirmesi yapmak, sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda işletmenin sürdürülebilirliği ve ülke ekonomisi açısından da kritik bir öneme sahiptir. İş kazaları ve meslek hastalıkları, büyük maddi kayıplara yol açabilmektedir. Ancak, bu kazalar ve hastalıklar, önceden belirlenen riskler ve alınacak tedbirlerle önlenebilir. Risk değerlendirmesi, bu önlemlerin sistematik bir şekilde uygulanmasını sağlayan bir süreçtir.

Mevzuat Yönünden Risk Değerlendirmesi

Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği mevzuatının temelini oluşturan 4857 sayılı İş Kanunu, AB’nin 89/391 sayılı çerçeve direktifi ve ILO sözleşmeleri göz önünde bulundurularak hazırlanmıştır. 4857 sayılı İş Kanunu, işverenlere iş sağlığı ve güvenliğini sağlama sorumluluğu yüklerken, aynı zamanda iş yerlerinde risk değerlendirmesi yapılmasını zorunlu kılmaktadır. İşverenler, iş sağlığı ve güvenliği konusunda gerekli önlemleri almakla yükümlüdür ve risk değerlendirmesi yapmak bu yükümlülüklerin başında gelmektedir.

Risk Değerlendirmesinin Psiko-Sosyal ve Ekonomik Yararları

Risk değerlendirmesi yalnızca yasal bir zorunluluk olarak görülmemelidir. İşletmelerin geleceğini güvence altına alacak önemli bir araçtır. Risk analizi, işletme sahibine mevcut durumu ve geleceği hakkında bilgi verir, sürpriz risklerin önüne geçilmesini sağlar ve işletmenin geleceğe güvenle bakmasını destekler.

İşletmeye Sağlayacağı Yararlar:

  • İş kazası ve meslek hastalıklarının önlenmesine yönelik alınacak önlemlerle sağlık giderleri azalır.
  • Tazminat giderlerinde azalma sağlanır.
  • Güvenli bir çalışma ortamı verimliliği artırır.
  • Üretim kalitesinin yükselmesine katkı sağlar.
  • İşletme güven ve prestij kazanır.
  • Pazar payı artar.
  • Ekonomik açıdan güçlenir.

Ülkeye Sağlayacağı Yararlar:

  • Çalışanların hastalık ve iş göremezlik oranları azalır.
  • İş kazaları ve meslek hastalıkları nedeniyle kaybedilen yaklaşık %3’lük milli gelir kaybı ortadan kalkar.
  • Sağlık ve rehabilitasyon harcamaları azalır.
  • Toplum sağlığı göstergeleri iyileşir.
  • Çalışma barışına katkı sağlanır.
  • Refah toplumuna dönüşüm hızlanır.
  • Ülke uluslararası alanda prestij kazanır.

Risk Değerlendirmesi Gereken Durumlar

  • İşyerinde daha önce risk değerlendirmesi yapılmamış olması.
  • Yeni makine veya ekipman alımı.
  • Yeni tekniklerin geliştirilmesi.
  • İş organizasyonu veya iş akışında değişiklikler yapılması.
  • Yeni hammadde veya yarı mamul maddelerin üretim sürecine dahil edilmesi.
  • Yeni bir mevzuatın yürürlüğe girmesi veya mevcut mevzuatta değişiklik yapılması.
  • İş kazası veya meslek hastalığının meydana gelmesi.
  • Yangın, parlama veya patlama gibi olayların ortaya çıkması.

Risk Değerlendirmesi ve Yapılması Gereken İşlemler

Kurma izni ve işletme belgesi almak zorunda olan işyerleri, Risk Grupları Tebliği'ne göre 4. ve 5. risk grubunda yer alan tüm işyerlerinde risk değerlendirmesi yapılması zorunludur. Ayrıca, iş müfettişleri tarafından gerekli görülen işyerlerinde işveren tarafından risk değerlendirmesi yapılması ve bu değerlendirmelerin kayıtlara geçirilmesi gerekmektedir.